کلسترول چیست؟

به طور خلاصه می توان گفت کلسترول یک ماده چرب است که توسط کبد ساخته می شود .

این ماده در تمام سلول‌های بدن یافت می شود و نقش عمده‌ای در عملکرد روزانه سلول‌های بدن ما دارد.

حقایقی راجع به کلسترول

سازمان بهداشت جهانی برآورد کرده که بیش از ۵۰ درصد بیماری‌های قلبی عروقی با سطح کلسترول خون (  کلسترول بالا  ) مرتبط است.
در سال ۲۰۰۴ یکی از بزرگترین تحقیقاتی که در زمینه بیماری کرونر قلبی بر روی ۳۰ هزار نفر انجام شده بود نشان داد که حدود ۵۰ درصد از  حمله‌های قلبی  با سطح کلسترول بالا و غیرطبیعی ارتباط دارد و افراد با کلسترول غیرطبیعی سه برابر افراد با کلسترول طبیعی در معرض خطر حمله قلبی بودند.
ایران کشوری با حدود ۸۰ میلیون نفر جمعیت است که بر اساس تحقیقات آماری حدود ۲۰ میلیون نفر از این تعداد به بیماری های قلبی و عروقی مبتلا هستند.
طبق آمار به دست آمده در سال ۱۳۸۶ از هر ۱۰۰ هزار مورد بیماری قلبی گزارش شده در کشور حدود ۱۶۷ مورد منجر به مرگ میشود.

برخلاف نظر عامه مردم بیشتر کلسترول بدن توسط کبد ساخته می شود و مقدار کمی از طریق خوردن به دست می آید.
غذاهایی که حاوی کلسترول هستند شامل لبنیات ،گوشت های چرب، زرده تخم مرغ ،امحا و احشا گوسفند( مثل جگر قلوه کله پاچه و مغز)، غذاهای دریایی مثل صدف و میگو می باشند.

همه غذاهای دریایی به جز ماهی حاوی کلسترول هستند و غذاهای گیاهی کلسترول ندارند.

در صورتی می توانیم بدن سالمی داشته باشیم که تعداد کلسترول را برقرار کنیم .

این کار را باید از طریق کلسترولی که میخوریم انجام دهیم زیرا کلسترولی که در بدن ساخته می شود را کمتر می توان کنترل کرد.

اگر رژیم غذایی ما غنی از چربی اشباع شده باشد سطح کلسترول را متعادل می‌شود و می‌تواند مشکلات جدی برای سلامت ما به وجود آورد حتی می تواند کشنده باشد

کلسترول از دو راه به دست می آید

۱ – از طریق غذایی که می خوریم
۲ -در کبد ساخته می شود

کلسترول از کجا می آید

همانطور که گفتیم بیشتر کلسترول بدن توسط کبد ساخته می شود و مقدار کمی از طریق خوردن به دست می آید

چرا ما به کلسترول نیاز داریم

کلسترول نقش حیاتی در عملکرد روزانه بدن ما دارد و بدون آن نمی توانیم زنده بمانیم .ترکیبات کلسترول بخش زیادی از غشای خارجی سلول های بدن را می سازد و در کنترل ورود و خروج مواد از طریق این غشا نقش دارد .

علاوه بر این کلسترول در موارد زیر نقش دارد
-ساختن بعضی از هورمون ها مثل استروژن و تستسترون
-ساختن بعضی از ویتامین ها
-کمک به ساخت صفرا و هضم مناسب غذا

انتقال کلسترول

کلسترول در آب حل نمی شود و نمی تواند به تنهایی در بدن جابجا شود در عوض به عنوان بخشی از ساختمان لیپوپروتئین ها منتقل می شود .

لیپوپروتئین ها حامل هایی هستند که چربی ها و مواد شبه چربی مثل کلسترول را در خون حمل می کنند.

انواع مختلفی از لیپوپروتئین ها وجود دارد که سه نوع اصلی آن عبارتند از:
۱- لیپوپروتئین با چگالی پایین LDL
۲- لیپوپروتئین با چگالی بالا HDL
۳- لیپوپروتئین با چگالی خیلی کم VLDL

هر سه  نوع شامل مخلوطی از کلسترول، پروتئین و تری‌گلیسرید هستند اما مقدار هر یک متفاوت است

LDL بیشترین مقدار کلسترول را دارد HDL بیشترین مقدار پروتئین را دارد و VLDL بیشترین مقدار تریگلسیرید را دارد.

LDL مهمترین عامل کلسترول در خون است و کلسترول را از محلی که در کبد ساخته می‌شود به بافت‌های بدن منتقل می کند
HDL کلسترول بالا و  اضافی را از بافتهای بدن به کبد می‌برد تا دوباره بازسازی شود یا از بدن دفع شود.

VLDL به  پروتئین های خون مثل  LDL متصل می‌شود و ذرات LDL  بزرگتری را می‌سازد که می‌توانند در جدار رگ ها رسوب کنند.